برنامه کسب و کارچيست؟
يك كارآفرين مي‌گويد: تا چيزي نوشته نشود، وجود نخواهد داشت.
كارآفريني و ايجاد هر نوع كسب‌ و كار جديد اغلب با مخاطراتي همراه مي‌باشد. اين موضوع اهميت استفاده از يك نقشه و الگوي مناسب براي انجام مطالعات و بررسي جامع قبل از شروع فعاليت و به حداقل رسانيدن اين مخاطرات و آسيب‌ها را آشكار مي‌سازد.
برنامه کسب و کاربه عنوان ابزاري براي پيش‌بيني و مديريت بهتر كسب‌ و كارهاي موجود و يا جديد مي‌باشد. اين كار از طريق توجه به اولويت‌ها، نظارت و ارزيابي پيشرفت كار و كمك به دستيابي اهداف از پيش تعيين شده صورت مي‌گيرد. اينچنين طرحي، كارآفرينان را قادر مي‌سازد تا در مراحل مختلف كسب‌ و كار آمادگي‌هاي لازم را براي پيشبرد برنامه‌ها به دست آورند.
شما مي‌توانيد چشم‌انداز مالي كسب‌ و كار خود را ترسيم كنيد و سرمايه لازم براي راه‌اندازي آن را محاسبه كنيد. همچنين اگر سرمايه لازم براي راه‌اندازي كسب‌ و كار جديد را نداشته باشيد، مي‌توانيد ايده‌هاي ارزشمند خودتان را بر روي كاغذ نوشته و آن را در قالب يك برنامه کسب و کارمنسجم به سرمايه‌گذاران ارائه دهيد تا هم ايده‌هاي ذهني خودتان را انتقال دهيد و هم منافع و خطرپذيري‌‌هاي واقعي اين كار را به سرمايه‌گذار و مخاطبان خود نشان داده و آن‌ها را به سرمايه‌گذاري در زمينه ايده‌تان متمايل كنيد. 

اگر برنامه کسب و کاررا مثل يك نقشه فرض كنيم، بهتر مي‌توانيم، اهميت آن را درك كنيم. فرضاً اگر بخواهيم براي يك ماموريت يا سفر تفريحي از شهر شيراز به مشهد سفر كنيم، راه‌هاي متعددي وجود دارد كه هر كدام هزينه و زمان متفاوتي خواهند داشت.
شما كه در آغاز راه‌اندازي يك كسب‌ و كار مي‌باشيد، نيز همانند يك مسافر هستيد كه بايد قبل از آماده‌سازي طرح سفر، بعضي تصميم‌هاي مهم را بگيريد و اطّلاعات را جمع‌آوري كنيد.
در برنامه سفر، عوامل بيروني مثل تعمير اضطراري اتومبيل، شرايط آب و هوا، وضعيت جاده، مناظر ديدني، زمين مناسب براي اردو و... نقش دارند. اين‌ها عواملي هستند كه مسافر هيچ كنترلي بر آن‌ها ندارد، اما بايد در برنامه خود آن‌ها را مورد توجه قرار دهد. شما هم مثل يك مسافر بايد عوامل بيروني مثل قوانين جديد، رقابت، تغييرات اجتماعي، تغيير نيازهاي مصرفي يا فنّاوري جديد را در نظر بگيريد.
از طرف ديگر مسافر در نظر مي‌گيرد، چه مقدار پول دارد، چه مدت زمان دارد و از كدام اتوبان‌ها، جاده‌ها، اردوگاه‌ها و... مي‌خواهد استفاده كند، شما هم دقيقاً در آغاز كسب‌ و كار خود بايد بر توليد، بازاریابی و... نظارت داشته باشيد. 

چرا به نوشتن برنامه کسب و کارنياز داريد؟
شما قبل از شروع و راه‌اندازي يك فعاليت تجاري لازم است يك برنامه کسب و کارتهيه كنيد اين طرح امكان خود ارزيابي را براي شما فراهم مي‌كند از اين طرح مي‌توانيد در موارد زير استفاده كنيد.
• تعريف دقيق و درك اينكه «در چه كسب‌ و كاري هستيد؟»
• براي يك وارسي واقعي:
 طرح موجب مي‌شود كه شما بعضي از پيش‌فرض‌هايي كه قبلاً در ذهن خود داشتيد مورد بررسي و بازبيني هدفمند و نقادانه قرار دهيد و بتوانيد پاسخي مناسب براي سؤال‌هايتان پيدا كنيد.
 به شما امكان مي‌دهد نقاط ضعف و قوت خود را شناسايي كنيد.
• براي فراهم كردن يك آزمون امكان‌پذيري
 آزمون عملي بودن ايده شما؟
 آيا ايده شما مي‌تواند جريان نقدي پايدار فراهم كند؟
 آيا به سمت سوددهي مي‌رود؟
 به چه نوعي از كمك‌هاي مالي نياز داريد؟ آيا مي‌توانيد آن را بازپرداخت كنيد؟
 موانع موفقيت شما در اين راه چيست؟
• براي گرفتن تصميمات بهتر
 جمع‌آوري اطّلاعات قبل از اينكه به آن‌ها نيازمند شويد، باعث اتخاذ تصميمات آگاهانه مي‌شود.
 برنامه شما، ديدگاهي سازمان‌يافته در مواجهه با مسائل فراهم خواهد كرد.
• به عنوان راهنما و ابزار اندازه‌گيري:
 برنامه کسب و کاربه عنوان راهنمايي در طول مسير به شما امكان مي‌دهد پيشرفت‌تان را در مقايسه با انتظارات برنامه‌ريزي شده اندازه بگيريد.
• به عنوان ابزار تأمين مالي:
 برنامه کسب و کارمدركي است كه نهايتاً ايده كسب‌ و كار مخاطره‌آميز شما را به عنوان يك فرصت سرمايه‌گذاري بالقوه به شركا و تأمين كنندگان و كاركنان شما مي‌فروشد. 
• به عنوان يك وسيله ارتباطي
 اين طرح در زمينه تعريف اهداف، رقابت، مديريت و كاركنان به شما كمك مي‌كند. از اين رو فرآيند تهيه طرح شغلي مي‌تواند نوعي بررسي واقع‌بينانة ارزشمندي از كسب‌ و كار به حساب آيد. 

بخش‌هاي مختلف طرح كسب‌ و كار
براي نوشتن يك برنامه کسب و کارممكن است بيش از 200 ساعت زمان صرف شود، البته زمان آن به دانش و تجربه شما و همينطور هدفي كه قصد رسيدن به آن را داريد، بستگي دارد.
اين برنامه ممكن است آنقدر جامع و كامل باشد كه به هر سرمايه‌گذار بالقوه‌اي تصور و فهم درستي از فعاليت شما ارائه دهد و همينطور به شما كمك ‌كند كه فكر خود را بيشتر مورد ارزيابي و سنجش قرار دهيد.
به طور كلي، برنامه کسب و کارشما بايد در برگيرندة بخش‌هاي ذيل باشد:
1- بخش معرفي
2- خلاصة مديريتي
3- نوع صنعت، سازمان و محصولات و خدمات
4- برنامه بازاریابی 
5- برنامه‌هاي طرح و توسعه
6- برنامه عملياتي و توليد
7- ساختار سازماني
8- برنامه زمان‌بندي
9- خطرپذيري‌‌ها، مشكلات و مفروضات اساسي
10- برنامه مالي
11- پيشنهادها
12- ضمائم
1- بخش معرفي
هدف از اين بخش تهيه خلاصة كوچكي از عناوين برنامه کسب و کاراست. 
شما در اين بخش بايد مواردي از قبيل موارد زير را ذكر كنيد:
1- نام و نشاني شركت
2- نام خودتان يا مالكين، مديران و كاركنان كليدي و نشاني، شماره تلفن، دورنگار و پست الكترونيكي. در صورتي كه كسب‌ و كار شما در قالب يك شركت است بايد تمامي سهامداران را نام ببريد و بعد از آن بگوييد مديران شركت و يا كسب‌ و كار شما چه كساني هستند. در صورتي كه افرادي در كسب‌ و كار شما هستند كه نقش كليدي دارند آن‌ها را نيز معرفي كنيد.
3- اعلام اينكه اين گزارش محرمانه است. اين قسمت به منظور حفظ موارد امنيتي است و بسيار براي شما مهم مي‌باشد.
4- فهرست مطالبي كه در طرح آمده است.
2- خلاصه مديريتي:
بسياري از افرادي كه طرح‌هاي تجاري را مي‌خوانند (بانكداران، سرمايه‌گذاران، شركاء و...) دوست دارند كه خلاصه‌اي از آنچه در پيش رو دارند، شامل قسمت‌هاي مهم برنامه کسب و کاررا ببينند.
چنين خلاصه‌اي، ديد كلي نسبت به آنچه در ادامه خواهد آمد، در اختيار خواننده قرار مي‌دهد. چنين خلاصه‌‌اي نبايد بيش از سه صفحه باشد. خلاصه، پس از اينكه كل برنامه تكميل شد، نوشته مي‌شود. 
در خلاصه مديريتي موارد زير مطرح مي‌شود:
- توصيف زمينه كسب‌ و كار و اصل موضوع
- فرصت و راهبرد
- پروژه‌ها و بازار هدف
- مزيت‌هاي رقابتي
- سوددهي و توان جمع‌آوري آن
- تيم كاري
- پيشنهاد 
نوع كسب‌ و كار (توليدي، خدماتي، تجاري و...)، محل استقرار، ماموريت و هدف شركت خود را مشخص سازيد.
مثلاً شرح فعاليت شركت خدمات نظافتي «نظيف» بر اين اساس است:
اين شركت خدماتي بر مبناي قرارداد براي فعاليت‌هاي كوچك و متوسط، خدمات نظافتي انجام مي‌دهد. اين خدمات عبارتند از تميز كردن كف طبقات، فرش‌ها، پرده‌ها و پنجره‌ها و جاروكشي و گردگيري و شستشوي معمول. قراردادها يكساله بسته مي‌شوند و خدمات خاص و شرح انجام خدمات را شامل مي‌شوند. 
همچنين بايد هرگونه اطّلاعاتي كه فرصت مورد نظر را براي كسب‌ و كار شما مهيا مي‌كند در اين قسمت به اختصار ارائه گردد.
فرض كنيد ايده و يا كسب‌ و كار شما در زمينة موبايل است. در اين قسمت لازم است روند تغييرات و تحولات گوشي‌ها از گوشی‌هاي بزرگ به گوشي‌هاي كوچكتر و اينكه در آينده اين صنعت به چه سمت و سويي پيش خواهند رفت، توضيح داده شود.
فنّاوري مرتبط با كسب‌ و كار شما و سرعت تغييرات آن بسيار مهم است. در اين قسمت بگوييد كه كسب‌ و كار شما در چه دنيايي از فنّاوري مربوط به سر مي‌برد. 
بعد از اينكه فرصت مشخص شد، بايد به طور خلاصه مشخص كنيد چطور اين فرصت‌ را دنبال مي‌كنيد و در حقيقت مشخص كنيد، راهبرد بازاریابی به كار رفته در طرح شما كدام است؟
هدف‌گيري بازار خود را به طور خلاصه در اين قسمت ذكر كنيد. 
مختصراً بيان كنيد موقعيت شما در آينده در ميان رقبا چه خواهد بود؟ ويژگي‌هاي منحصر به فرد كالا و خدمات خود را بيان كنيد و ذكر كنيد اين كالا و خدمات چه ارزشي براي مشتريانتان دارد؟ همچنين اطّلاعات مالي مهم از وضعيت گذشته و برنامه‌ريزي براي آينده از قبيل درآمد، سود خالص، دارايي‌ها و سهام را مشخص كنيد. 
مثلاً شركت خدماتي نظيف آنچه در قسمت سوددهي خود در بخش خلاصه مديريتي مشخص كرده، اينگونه است، ميزان درآمد حاصل از ارائه خدمات نظافتي در سال 850 ميليون ريال، افزايش ارائه خدمات 20 درصدي ساليانه در 3 سال اول. 
در خلاصه مديريتي خود، شما بايد اطّلاعاتي را به طور خلاصه در خصوص همكاران خود به خواننده منتقل كنيد.
- چه كسي اين كسب‌ و كار را تأمين كرده و چگونه؟
- از لحاظ حقوقي و مالكيت شركا و همكاران، شركت شما چگونه است؟
- افراد كليدي و مهم شركت چه كساني هستند؟
- سهامداران چه كساني هستند و نحوه توزيع سهام چگونه است؟ 
و در نهايت اينكه شما بايد به طور مشخص و واضح پيشنهاد اصلي يا نهايي خود را به خواننده يا سرمايه‌گذار مخاطره‌پذيري كه قصد دارد، در طرح شما شركت يا سرمايه‌گذاري نمايد، ارائه دهيد.

3- نوع صنعت، سازمان، محصولات و خدمات
اين بخش خلاصه‌اي را از صنعت و اقتصاد عمومي كه كسب‌ و كار شما قرار است در آن فعاليت كند، فراهم مي‌كند.
در اين قسمت از برنامه کسب و کارشما بايد موارد زير را به طور واضح و روشن براي خواننده طرحتان بيان كنيد.
• چشم‌انداز صنعت 
• شركت و زمينه كسب‌ و كار
• محصولات يا خدمات
• راهبرد ورود و رشد.
و اينكه خصوصيات جمعيت‌شناختي، روندها و چرخة عمر صنعت چگونه است؟
روندهاي اقتصادي، تغييرات در فنّاوري، تغييرات سياسي يا قانوني (مقررات محلي، قوانين جديد) تغييرات اجتماعي (تغيير پوشش مردم با نوع مصرف‌گرايي، قدرت خريد، توقعات و توجه بيشتر به مسائل آموزشي و فرهنگي) و از اين دست تغييرات، كسب‌ و كار شما را تحت تاثير قرار مي‌دهد. اثرات آن‌ها را بر كسب‌ و كارتان شرح دهيد.
همچنين مشخص كنيد براي ورود به صنعت چه موانعي وجود دارد؟
در اين قسمت چرخه عمر محصول مورد نظر در بازارهاي داخلي و خارجي را نيز توصيف كنيد.
خصوصيات و كاربردهاي محصول / خدمت شما چيست؟ محصول يا خدمت شما چه وجه تمايزي با ساير محصولات بازار دارد؟
به طور كلي در اين قسمت چشم‌انداز (vision)، راهبرد و ماموريت (mission) كسب‌ و كارتان را به طور خلاصه ارائه نماييد.
مثلاً يك شركت توليدي برگه زردآلو راهبرد خود را چنين تعريف كرده است:
ما قصد داريم كه بزرگ‌ترين عرضه كنندة برگه خشك زردآلو به بازارهاي اروپا شويم راهبرد شركت را ساخت كارخانه‌اي براي فرآوري ميوه زردآلو و توليد برگه خشك تعيين نموده و هدف آن را افزايش ارزش افزوده محلي و كاهش هزينه‌هاي حمل و نقل و زيان‌هاي كنوني اعلام مي‌نماييم. و همچنين ماموريت خود را چنين اعلام كرده است: مشتريان بايد از خريد محصول سالم و فوق‌العاده خوشمزه با قيمتي معقول و مناسب بهره‌مند شوند.
به طور كلي در مورد صنعت مورد نظرتان نقاط قدرت (Strengths)، نقاط ضعف (weaknesses)، فرصت‌ها (Opportunities) و تهديدات (Threats) را تعيين كنيد.
محصولات خود را از نظر منحصر به فرد بودن شرح داده و ذكر كنيد چگونه مشتريان از محصول يا خدمت شما بهره‌مند مي‌گردند؟ شرح مختصري از محصولات خود از مرحلة مواد خام تا اقدام نهايي ارائه كنيد. در توليد محصول از چه موادي استفاده مي‌كنيد؟ چطور به اين مواد دسترسي داريد؟ هزينه استفاده از اين مواد چه مقدار مي‌باشد؟
شايستگي‌هاي محوري محصولتان را از نظر ويژگي‌هاي مختلف بيان كنيد. توصيف بيشتري از محصول / خدمات ارائه دهيد. (تصاوير، ويژگي‌ها، دياگرام‌ها، خصيصه‌هاي تحسين‌برانگيز مرتبط با محصول / خدمات عملكرد، وظيفة فردي، طراحي اجزا و غيره).
سپس در مورد موانع ورود و خروج به اين صنعت خاص كه شما در پي ورود به آن هستيد توضيح دهيد. تعيين كنيد شما براي ورود و خروج از اين صنعت چه تدابيري را انديشيده‌ايد.

4- برنامه بازاریابی :
برنامه بازاریابی خوب در توسعه كسب‌ و كار شما ضروري است. اين قسمت مهم‌ترين بخش برنامه کسب و کاراست كه شامل دو بخش كلي 1- تحقيق و تحليل بازار 2- راهبرد بازاریابی مي‌باشد.
در بخش تحقيق و تحليل بازار هدف اين است كه سرمايه‌گذاران و وام‌دهندگان را متقاعد كنيد كه:
1- درك كاملي از بازار داريد.
2- براي محصول يا خدمت شما بازار وجود دارد.
3- شركت شما اين قابليت را دارد كه سهمي از اين بازار را به خود اختصاص دهد.
راهبرد بازاریابی نيز به شما نشان مي‌دهد كه چگونه بايد توليدات و خدمات را توزيع، قيمت‌گذاري و تبليغ كنيد. 
بخش اول: تحقيق و تحليل بازار
در اين قسمت بايد راجع به موارد زير در برنامه کسب و کارخود مطالبي را شرح دهيد:
1- مشتريان
2- اندازه بازار و روندهاي آن
3- تخمين سهم بازار و فروش
4- ارزيابي آينده بازار
5- رقابت، حساسيت‌ها و خطرها
1- مشتريان: در برنامه کسب و کارخود مشخص كنيد، مشتريان شما چه كساني هستند؟ چه كساني از محصولات و خدماتتان استفاده مي‌كنند؟ رابطه بين مصرف‌كننده و خريدار اصلي را ذكر كنيد. مشتريان با خريد محصول شما چه مزايايي به دست مي‌آورند؟ چرا اين بازار به محصول/ خدمت شما نياز دارد؟ اين بازار تا چه مدت به محصول / خدمت شما نياز دارد؟ اگر محصول / خدمت شما مطابق نيازهاي روز باشد، آيا فنّاوري جديدي خلق مي‌شود و يا متوقف مي‌شود؟
ويژگي‌هاي نمونه‌اي از خريدارانتان، از قبيل سن، موقعيت، ميانگين درآمد، جنسيت، سبك زندگي، شغل آن‌ها و ديگر اطّلاعات مهم را مشخص كنيد. اولويت‌هاي خريداران را در انتخاب نوع خرده‌فروشي نيز تعيين كنيد.
مشخص كنيد چه ويژگي منحصر به فردي در محصولات شما وجود دارد كه مشتريان شما آن را به محصولات رقبايتان ترجيح خواهند داد؟ ويژگي‌هاي متمايز كننده ممكن است از نظر كيفيت، تنوع، زيبايي، خدمات پس از فروش، قيمت يا مواردي از اين قبيل باشد كه شما بايد حتماً در طرح خود اين ويژگي يا ويژگي‌هاي ممتاز را ذكر كنيد.
2- اندازه بازار و روندهاي آن: اندازه بازار را مشخص كنيد و نشان دهيد در برآورد اندازه بازار تا چه حد به عواملي از قبيل علاقه‌مندي مشتريان به محصولات/ خدمات شما، سطح درآمد آن‌ها و نحوه دسترسي‌شان به محصولات/ خدمات خود توجه كرده‌ايد؟ مشخص كنيد حيطه بازار شما تا چه حد بايد باشد تا عمليات كسب‌ و كار شما پايدارتر باشد. 
تخمين‌ها و برآوردهاي رشد را با استفاده از عواملي همچون روند صنعت، تاثير فنّاوري‌هاي جديد، روندهاي اقتصادي اجتماعي، سياست‌هاي دولت، تغييرات جمعيتي و نيازهاي مشتريان بررسي و ارزيابي نماييد. منابع و فرضيات به كار رفته را به وضوح و با شفافيت بيان كنيد و سعي كنيد در برآوردها واقع‌گرا باشيد. 
3- تخمين سهم بازار و فروش: در طرح خود تقاضاي محصول را در نظر بگيريد. يعني مشخص كنيد چقدر براي محصول شما در بازار تقاضا وجود دارد؟ از كداميك از روش‌هاي برآورد بازار استفاده كرده‌ايد؟ (ذكر نماييد.) از چه منابعي براي تعيين تقاضاي بازار استفاده كرده‌ايد و به چه دليل اين منابع را به كار گرفته‌ايد، روند تغييرات تقاضا را مشخص كنيد.
در مورد حجم فروش محصول / خدمت خود نيز بايد مطالبي را مشخص كنيد. حجم و ارزش احتمالي محصولي كه شما مي‌خواهيد بفروشيد چقدر است؟ پاسخ شما مشخص مي‌كند كه چگونه بايد آن را توزيع كنيد و بفروشيد. 
4- ارزيابي آينده بازار: در آينده چه سهمي از بازار را به دست خواهيد آورد؟ در تعيين اندازه بازار در آينده و يا سهمي كه به طور بالقوه انتظار به دست آوردن آن را داريد مبالغه نكنيد، در غير اين صورت اعتبار برنامه کسب و کارشما زير سؤال خواهد رفت.
5- رقابت، حساسيت‌ها و خطرها: در نهايت در قسمت تحقيق و تحليل در مورد بازار، راجع به رقابت‌ها و خطرات احتمالي كه ممكن است از جانب آن‌ها به شما برسد نيز اطّلاعاتي را در طرح خود ارائه دهيد.
زماني كه حدود بازار خود را مشخص مي‌كنيد، ممكن است تعدادي از رقباي خود را كشف كنيد. هر رقيبي در هر ناحيه‌اي ضرورتاً نيرومند نيست، شما نه تنها بايد تعداد رقبا را تعيين كنيد، بلكه بايد قدرت نسبي آن‌ها را نيز مشخص كنيد.
به محض اينكه بازار محصول / خدمت خود را مشخص نموديد، همه فعاليت‌هاي رقابتي را ارزيابي كنيد، محصولات، ساختارهاي قيمت، تبليغات، فعاليت‌هاي ترويجي و نحوه توزيع و نقل و انتقال محصول، نسخه‌هايي از بروشورهاي مربوط به فروش را تهيه و در صورت لزوم در مورد اولويت‌هاي خدمات‌رساني موجود تحقيق كنيد. 
به طور كلي بگوييد رقباي بنگاه و كسب‌ و كار شما چه كساني هستند؟ برنامه‌هاي خاص آن‌ها چيست؟ نقاط ضعف و قوت رقبا (در زمينه‌هايي مانند مديريت، شبكه توزيع، توانايي‌هاي توليد، منابع مالي و مزاياي قيمت و هزينه‌ها...) چيست؟ سياست‌هاي آينده بازار در مورد بازار و قيمت‌ها و تنوع توليدات و... چيست؟
وضعيت رقابت در آينده از نظر تعداد و قدرت و انحصاري شدن و غير انحصاري شدن چيست؟ 
تخمين بزنيد چقدر از محصول/ خدمت شما توسط رقباي شما در سال آينده توليد خواهد شد؟
همچنين مشخص كنيد رقبايتان در چه سطحي هستند؟ آيا رقبا كساني هستند كه محصولي مشابه محصول شما با همان قيمت توليد مي‌كنند و يا فروشندگان و توليدكنندگان هستند كه فقط محصول مشابه توليد مي‌كنند و يا تمام فروشندگان يك خدمت مشابه و يا تمام فروشندگاني كه در يك سبد هزينه مشابه فعاليت مي‌كنند؟ كداميك را به عنوان رقيب در نظر گرفته‌ايد؟
اگر فكر مي‌كنيد رقبايي وجود دارند كه شما مي‌توانيد بخشي از بازار آن‌ها را تصاحب كنيد، در مورد نحوه انجام اين كار نيز توضيح دهيد؟
بخش دوم: راهبرد‌هاي بازاریابی 
در بحث تحليل راهبرد بازاریابی ، شما بايد موارد زير را در طرحتان مشخص كنيد:
1- قيمت‌گذاري
2- تبليغات
3- شيوه فروش
4- توزيع
5- سياست‌هاي خدمات و گارانتي

1- قيمت‌گذاري: 
بعد از آنكه در بخش تحقيقات بازار مشخص شد كه چه كسي كالا يا خدمت شما را مي‌خرد، اندازه بازار بالقوه چقدر است؟ آنگاه بايد مشخص شود چه قيمتي بايد مطالبه شود؟ در اين قسمت از برنامه کسب و کارمشخص كنيد چگونه براي محصول و خدمات توليد شده قيمت تعيين خواهيد كرد و چه قيمتي در نظر گرفته شده است. با در نظر گرفتن موانع و محدوديت‌هاي قيمت‌گذاري از قبيل: هزينه‌ها (هزينه‌هاي توليد، بازاریابی و سود)، قوانين و مقررات دولتي، انتظارات، كانال‌هاي توزيع، تقاضاي مشتري (كه موجب كاهش و افزايش قيمت‌ها مي‌شود)، رقابت (تاثير رقبا بر قيمت‌ها) و ملاحظات اخلاقي (مواردي كه موجب كسب رضايت مشتريان خواهد شد.) قيمت كالا و خدمات مورد نظر تعيين مي‌شود. (براي آشنايي بيشتر با انواع روش‌هاي قيمت‌گذاري به جزوه بازاریابی و تحقيقات بازار، سازمان همياري اشتغال فارغ‌التحصيلان مراجعه كنيد.)
براي تعيين قيمت كالا و خدمات مي‌توانيد از هر يك از راهبرد‌هاي پنج‌گانه قيمت‌گذاري (هدف‌هاي سوددهي، هدف‌هاي فروش، هدف‌هاي رقابتي، هدف‌هاي مربوط به بازار‌سازي محصول و شركت، هدف‌هاي بقا) استفاده كنيد. همچنين در اين قسمت از طرح روش‌هايي را كه به منظور مديريت قيمت‌ها شامل تعديل يا حفظ قيمت‌ها نسبت به وضعيت بازار، رقابت و رفتار مشتريان استفاده خواهيد كرد را ذكر كنيد. 
2- تبليغات: 
هدف تبليغات و اقداماتي كه در اين رابطه انجام مي‌دهيد، آن است كه اطّلاعات محصول‌/ خدمات خود را به طور مؤثر به بازار منتقل كنيد. هدف‌هاي مشخص در اين ارتباط عبارتند از:
- شناساندن محصول يا خدمات خود به بازار
- مشخص كردن چارچوب كلي نحوه فروش و توزيع
- نشان دادن منافع محصول به مشتريان
اين بخش شامل توصيفي در مورد كليه رسانه‌هايي كه براي آگهي برنامه‌ريزي مي‌كنيد (شامل اينترنت، تابلوهاي تبليغاتي خياباني، روزنامه‌ها، مجلات، راديو، تلويزيون، نامه‌هاي پستي مستقيم و غيره) مي‌باشد. همچنين بايد در مورد برنامه‌هاي ارتباط عمومي، ملزومات فروش (كاتالوگ، بروشور و...) طرح بسته‌بندي، نمايشگاه‌هاي تجاري و غيره توضيح دهيد. از طريق چنين اطّلاعاتي به خواننده نشان خواهيد داد كه به موضوع اهميت داده شده و كانال‌هاي مناسب براي جذب مشتريان به منظور خريد محصول انتخاب شده است.
در صورتي كه عوامل يا متخصصيني خارج از شركت را به منظور كمك در امر تبليغات و امور روابط عمومي انتخاب مي‌كنيد در مورد توانايي، تلاش‌ها و شايستگي آن‌ها و منافعي كه براي كسب‌ و كار شما به همراه خواهند داشت، توضيح بدهيد.
3- شيوه فروش: 
فروش فرآيندي است براي اينكه نهايتاً مشتريان را متقاعد كنيد كه محصولتان را بخرند. بخش فروش برنامه کسب و کاربايد نشان دهنده اين موضوع باشد كه با مديريت فرآيند فروش به صورت سازمان يافته‌اي برخورد كرده‌ايد. در قسمت فروش برنامه کسب و کارخود بايد درباره مباحث زير مطالبي را ذكر كنيد:
3-1- مسئولين فروش: چه كساني محصولات شما را خواهند فروخت؟ آيا آموزش تخصصي ديده‌اند؟
3-2- مشخص كردن كانال‌هاي فروش: آيا محصول را مستقيماً به مشتريانتان مي‌فروشيد يا از طريق نمايندگي فروش، توزيع كننده و عامل فروش عمل مي‌كنيد؟
3-3- روش‌هاي فروش: از كداميك از روش‌هاي فروش (تلفني، ارائه مستقيم به مشتري، مكاتبه پستي، فروشگاه، آگهي، سفارش پستي، شركت در نمايشگاه و غيره) استفاده مي‌كنيد؟
3-4- اهداف: چه حجم فروش و فعاليت‌هايي مانند بازديد روزانه براي فروشنده‌ها و يا كنترل ساير روش‌هاي فروش تعيين كرده‌ايد؟
3-5- ملزومات كمكي براي فروش: چه ملزوماتي (جزوه، بروشور، لوح فشرده) براي فروش و ارائه پشتيباني‌هاي فني بعدي براي فروشندگان فراهم خواهيد كرد.
3-6- آموزش: چگونه آموزش فروشنده‌ها را برنامه‌ريزي مي‌كنيد.
3-7- تصميمات مشتريان: چه كساني دقيقاً در مورد خريد تصميم‌ مي‌گيرند و چه افرادي بر تصميم آن‌ها تاثيرگذار مي‌باشند؟
3-8- زمان فرآيند فروش: چه مدت زمان براي آگاه شدن مشتريان شما و تصميم‌گيري آن‌ها براي خريد و نهايتاً پرداخت، لازم است؟
3-9- شرايط پرداخت: چه شرايطي را براي پرداخت به مشتريانتان پيشنهاد مي‌كنيد؟
3-10- فرآيند سفارش‌دهي: چگونه سفارشات از فروشندگان به سفارش‌دهندگان منتقل مي‌شود؟
3-11- سفارشات در دست: در حال حاضر چه سفارشاتي داريد يا چه سفارشاتي در آينده نزديك و از چه كساني ممكن است داشته باشيد.
3-12- رسيدگي به شكايات مشتريان: چه مراحلي را براي رسيدگي به شكايات مشتريان در نظر داريد؟
4- توزيع: 
در اين قسمت از برنامه‌ بازاریابی موارد ذيل را براي وام‌دهندگان، سرمايه‌گذاران و ديگر خوانندگان طرحتان مشخص كنيد:
4-1- كانال‌هاي توزيع: كانال‌هاي اوليه توزيع كدامند؟ (فروشگاه‌هاي خرده‌فروشي، عمده‌فروشي، دريافت سفارش به كمك پست، فروش درب به درب، تجارت الكترونيك با استفاده از اينترنت و...)
4-2- عوامل واسطه: آيا زنجيره كامل توزيع متعلق به شماست يا عوامل واسطه‌اي مانند سوپرماركت‌ها و ديگر عوامل توزيع را به كار مي‌گيريد؟
4-3- تاثير بر روي كيفيت: آيا كيفيت محصولات هنگامي كه به دست مصرف‌كننده نهايي مي‌رسد مناسب است؟
4-4- سازگاري: آيا كانال‌هاي توزيع انتخاب شده با ظرفيت و ساختار توليد سازگار است؟
4-5- تناسب كانال توزيع با محصول: آيا كانال‌هاي توزيع با تصويري كه از شركت و محصولات شما در جامعه وجود دارد سازگار است؟
4-6- هزينه‌هاي توزيع: آيا كانال‌هاي توزيع انتخابي شما در ارتباط با محصول، مقدار آن و بازاري كه مورد نظر شماست از نظر هزينه مقرون به صرفه هستند؟
4-7- قابليت افزايش قيمت: آيا محصول شما مي‌تواند افزايش قيمت مورد نياز و درخواست توزيع‌كنندگان را تحمل نمايد؟
4-8- بسته‌بندي: آيا بسته‌بندي محصولات شما براي كانال‌هاي حمل و توزيعي كه در نظر گرفته‌ايد، مناسب است؟
4-9- سياست‌هاي خدمات و گارانتي: يكي از مهم‌ترين علل شكست در فروش، فقدان خدمات بعد از فروش است. چنانچه محصول‌/‌ خدمتي توليد مي‌كنيد بايد با نيازهاي مشتري ارائه خدمات پيش - حين و پس از فروش آشنا باشيد. و اگر در شرف توليد محصولي هستيد كه به خدمات پس از فروش نياز دارد، متوجه خواهيد شد كه دادن محصول به دست مصرف‌كننده يك مساله و تأمين خدمات كافي براي آن مسئله‌اي ديگر است.
در واقع خدمات پشتيباني به صورت يكي از عواملي درآمده است كه مي‌توان بدان وسيله به «مزيت رقابتي» دست يافت.
خدمات پس از فروش در حقيقت نوعي تعهد آينده به مشتريان است. شما بايد بتوانيد در ارزيابي اوليه از بازار، حجم اين وظيفه را برآورد نماييد. سعي كنيد در هنگام تعيين حجم فروش، گزارشي نيز از كل اين تعهد و هزينه آن تهيه كرده و مطالبي را در برنامه کسب و کارخود به اين موضوع اختصاص دهيد. 
5- برنامه‌هاي طرح و توسعه:
در اين بخش بايد هر گونه فعاليت‌هاي تحقيق و توسعه كه قبل از توليد و توزيع محصول صورت مي‌گيرد را مطرح نماييد. مرحله فعلي توسعه محصول يا خدمت را توضيح داده و شاخص واضح و شفافي از توانايي و تلاش يا هزينه‌هاي مرتبط و زمان مورد نياز براي تكميل آن‌ها را بيان كنيد.

طرح‌هاي مربوط به توسعه محصول در آينده و همينطور هر گونه طرح توسعه در ارتباط با پاسخگويي به نياز بازار را توضيح دهيد. در آينده قرار است چه محصول يا خدمتي را علاوه بر آنچه كه الان هست ارائه دهيد؟
به طور كلي موارد زير را در اين بخش در مورد محصولات و خدمات آينده‌تان توضيح دهيد:
- توسعه موقعيت‌ها و وظايف
- مشكلات و خطرپذيري‌‌ها
- بهبود محصول و محصولات جديد
- هزينه‌ها
در مورد «جانشين‌هاي محصول» (محصولاتي كه مي‌توانند جايگزين محصول مورد نظر شما باشند) و همچنين در مورد «مكمل‌هاي محصول» (محصولاتي كه مي‌توانند همراه محصول مورد نظرتان استفاده شوند) تحقيق كنيد و نتايج اين جستجو را در طرح خود ذكر كنيد.

6- برنامه عملياتي و توليد
بيشتر سرمايه‌گذاران تنها زماني حاضر به سرمايه‌گذاري هستند كه از كسب‌ و كار مورد نظر آگاهي داشته باشند، بنابراين ارائه توضيحات مراحل مختلف توليد محصول از مرحلة آماده‌سازي مواد اوليه تا محصول نهايي آماده فروش، براي خوانندگان گزارش كتبي ضروري و لازم است.
موارد زير را در مورد بخش عملياتي و توليدي خود ذكر كنيد:
• چرخة عمليات
• محل جغرافيايي
• تسهيلات و بهسازي
• راهبرد‌ها و برنامه‌هاي توليد
• وضعيت‌هاي قانوني و اداري
اگر فعاليت مورد نظر شما توليدي است، لازم است طرح توليد تنظيم شود. اين طرح بايد تمامي فرآيند توليد را به طور كامل تشريح كند. و اگر فعاليت شما خدماتي است اين بخش را طرح عملياتي مي‌گويند و لازم است، مراحل زمان‌بندي تكميل معاملة تجاري را تشريح كنيد.
مشخص كنيد تصميم به ساخت چه قطعاتي داريد و چه قطعاتي را خريداري خواهيد كرد؟ آيا مونتاژ نهايي را خودتان انجام مي‌دهيد يا طي قراردادي به ديگران واگذار مي‌كنيد؟
به طور خلاصه مراحل مختلف توليد و جريان مواد و قطعات را از مواد خام تا محصول نهايي، بسته‌بندي و انبار توضيح دهيد.
ماشين‌آلات و تجهيزات اصلي مورد نياز و مشخصات‌ آن‌ها را ذكر كنيد.
در مورد سالن توليد، نحوه استقرار ماشين‌آلات و تجهيزات عمده و ابعاد آن‌ها توضيح دهيد.
تعيين كنيد عوامل مهم و حياتي در دستيابي به محصول نهايي با كيفيت مورد انتظار كدامند؟ چه اقدامات، برنامه‌ريزي و پيش‌بيني‌هايي را به منظور حصول اطمينان از كيفيت محصول نهايي صورت داده‌ايد.
توصيف كنيد محتمل‌ترين حوادث (مانند از كار افتادن ماشين‌آلات و غيره) كه مي‌تواند منجر به توقف توليد شود، كدامند؟ اين توقف چه مدت طول خواهد كشيد؟ اقدامات لازم براي ادامه كار توليد را پيش‌بيني كنيد.

7- ساختار سازماني
ساختار سازماني قسمتي از برنامه کسب و کاراست كه شكل مالكيت كسب‌ و كار نو پا كه مالكيت شخصي، مشاركتي و يا سهامي است را شرح مي‌دهد. اگر فعاليت كارآفرينانه شما مشاركتي است بايد مدت آن را معين كنيد يا اگر سهامي است، مهم است كه ميزان سهام موجود، انواع سهام، نام‌ها و نشاني‌ها و چكيدة سوابق مديران و كاركنان شركت به تفصيل عنوان شود همچنين ساختار سازماني كسب‌ و كار خود را معين كنيد و در آن حدود اختيارات و مسئوليت‌هاي اعضاي تشكيلات را قيد نماييد.
به طور خلاصه در مورد افرادي كه حاكميت و كنترل سازمان را در اختيار دارند (نام، فعاليت، ميزان تحصيلات، اشتغال و ميزان مشاركت آن‌ها) توضيح دهيد.
همچنين افراد مهم و كليدي گروه خود را كامل معرفي كنيد. معرفي شما بايد بيانگر آن باشد كه افراد فوق از استعداد، مهارت و تجربه لازم براي محقق كردن اهداف پيش‌بيني شده برخوردار هستند. مطالعه‌كنندگان طرح شما به ويژه علاقه‌مند هستند بدانند وظايف مهم از قبيل مديرعامل (اجرايي ارشد) مديريت مالي، مديريت بازاریابی و فروش، مديريت توليد را چه كساني به عهده دارند، به اين موضوع نيز حتماً اشاره كنيد.
اگر از خدمات پشتيباني بيروني مثل مشاورين صنعتي با تخصص‌هاي خاص، حقوقدانان، حسابداران، آژانس‌هاي روابط عمومي يا بازاریابی استفاده مي‌كنيد و يا براي استفاده از آنان در حال برنامه‌ريزي هستيد آن‌ها را ذكر كنيد و توضيح دهيد چه نوع خدماتي را از آن‌ها خواهيد گرفت؟
همچنين در اين بخش جزئياتي در مورد نيروي كار، تعداد افراد مورد نياز و تخصص‌هاي هر كدام، چگونگي دسترسي به اين نيرو، هزينه‌هاي جذب نيروي كار، مزايا، طرح‌هاي تشويقي كه براي اين افراد در نظر گرفته‌ايد، دوره‌هاي آموزشي كه براي افزايش سطح علمي آن‌ها طراحي خواهيد كرد و... مطالبي را ذكر كنيد.

8- برنامة زمان‌بندي:
پس از آنكه وضعيت طرح از نظر امكانات توليد، هزينه‌ها و منابع تأمين مالي مشخص شد، نياز به يك برنامة زمان‌بندي مي‌باشد تا مطابق آن تخصيص منابع مالي و انجام هزينه‌هاي مربوطه مشخص شود. از اين رو بايد ديدگاه‌هاي اصلي و زمان برداشتن هر گام جهت نيل به هدف نهايي، يعني راه‌اندازي تجاري مشخص شود.

براي عمليات و فعاليت‌هايي نظير موارد زير پيش‌بيني زماني و هزينه‌هاي لازم را مشخص نماييد. و در جدول مخصوصي علامت‌گذاري كنيد:
• عمليات ساختماني و محوطه‌سازي 
• انعقاد قرارداد انتقال فنّاوري
• اجراي تأسيسات الكتريكي و مكانيكي
• خريد دستگاه‌هاي تأسيساتي
• خريد ماشين‌آلات و تجهيزات توليدي ساخت خارج
• خريد ماشين‌‌آلات و تجهيزات توليدي ساخت داخل و مواردي از اين قبيل
• تهيه مواد اوليه
• راه‌اندازي آزمايشي
• راه‌اندازي تجاري
9- خطرپذيري‌‌ها، مشكلات و مفروضات اساسي
برنامه کسب و کارشما بر اساس تعدادي مفروضات تهيه مي‌شود. صرف نظر از اينكه شما چقدر اين فرضيات را با دقت در نظر گرفته‌ايد، احتمال اينكه همه چيز دقيقاً مطابق طرح شما پيش برود، بسيار كم است.
در نتيجه اگر شما طرحي براي پيشامدهاي احتمالي داشته باشيد، آماده اجراي آن هستيد. اين موضوع بسيار مهم است تا زمينه‌هايي كه كسب‌ و كار شما را شكننده و آسيب‌پذير مي‌كنند، بدانيد.
- در طرح خود مشخص كنيد، از وارد شدن در چه زمينه‌هايي بايد پرهيز نمايند؟ وارد شدن به اين مباحث چه صدماتي ممكن است به كسب‌ و كار شما وارد كند؟
- تغييرات در نرخ بهره، نوسانات نرخ‌ ارز، ركود اقتصادي، نرخ تورم، نرخ مواد اوليه چه تاثيري ممكن است بر كسب‌ و كار آينده شما بگذارد؟ مشخص كنيد و تعيين كنيد چه راهكارهايي براي مقابله با اينگونه خطرات احتمالي پيش‌بيني كرده‌ايد؟
- در مورد قوانين و مقررات و سياست‌هاي اقتصادي، ماليات‌ها، مقررات جديد و اثرات احتمالي كه ممكن است بر كسب‌ و كارتان تاثير بگذارند، نيز مطالبي ذكر كنيد.
مشخص كنيد تغييرات عقايد و افكار عمومي مثل تغييرات در سليقه و مد و موضوعات اخلاقي چه اثرات سويي بر كسب‌ و كار شما خواهد داشت، بيان كنيد. به نظر شما مسائل سياسي مرتبط با ايده‌ كسب‌ و كار شما چيست؟ كدام به عنوان فرصت و كدام به عنوان تهديد محسوب مي‌شوند؟
تغييرات فنّاوري، دعاوي حقوقي كاركنان و كارگران، پرداخت‌هاي مشتريان را بررسي كنيد و ذكر كنيد، چه راه‌حل‌هايي در مقابله با مشكلاتي كه ممكن است در هر يك از زمينه‌هاي فوق اتفاق افتد، انديشيده‌ايد؟
خطرپذيري‌‌هايي كه در مورد كاركنان وجود دارد را مشخص كنيد مثلاً تعيين كنيد در صورتي كه يك يا تعدادي از مديران كليدي‌تان تصميم به ترك شركت بگيرند، كسب‌ و كارتان چقدر تحت تاثير قرار خواهد گرفت؟ چه اثري بر روي عمليات و روند جاري امور شركت خواهد گذاشت؟ اگر بتوانيد مديران مناسب‌تر و توانمندتري براي توسعه كسب‌ و كارتان پيدا كنيد اثر آن بر كسب‌ و كارتان چه خواهد بود؟ خطر اينكه يك مؤسسه جديد در منطقه شما شروع به كار كرده و در جذب كارگران با شما رقابت كرده و اثراتي مانند افزايش حقوق كارگران نسبت به آنچه پيش‌بيني كرده‌ايد را به همراه داشته باشد، چيست؟ يا اگر به هر دليل نتوانيد كارگران ماهر در منطقه پيدا كنيد اثر آن بر روي كسب‌ و كارتان چگونه است؟
همچنين مسائل مربوط به توليد و كيفيت و خسارات احتمالي كه توليد را متوقف مي‌سازد و زمان‌هاي ناشي از طولاني شدن زمان طراحي و توسعه محصول را بيان كنيد. اگر حمايت سرمايه‌گذاران قطع شود يا دچار نوسان شود، براي ادامه فعاليت‌ها، چه برنامه‌اي را پيشنهاد مي‌كنيد؟
در مورد تأمين بخشي از نيازها در زمينه قطعات كه به عهده پيمانكاران است و مخاطراتي كه در اين زمينه وجود دارد، توضيحاتي بدهيد.
تأثيراتي كه در بازار ممكن است به وجود آيد، مثل نوسانات فروش، رقابت شديدتر و... را بررسي كنيد و تعيين كنيد در اين زمينه چه خطرپذيري‌‌هاي احتمالي وجود دارد و شما چه راهكارهايي براي آن پيشنهاد مي‌كنيد.

10- برنامه مالي
برنامه‌ريزي مالي، عامل كليدي برنامه کسب و کارشماست. اين امر همان‌ اندازه كه براي شما مهم است، براي وام‌دهنده يا سرمايه‌گذار نيز مهم مي‌باشد.
هدف از نوشتن برنامه مالي اين است كه:
• منابع مالي مورد نياز براي اجراي طرح را مشخص كند. به اين معني كه ميزان منابع مالي مورد نياز و اينكه چه موقع به آن نياز داريد و چه زماني بازپرداخت مي‌كنيد را نشان مي‌دهد. 
• ميزان سودآوري قابل انتظار و خطرپذيري‌‌هاي مالي احتمالي را مشخص مي‌كند.
تصميم‌گيري‌ در مورد اينكه كسب‌ و كار شما تأمين مالي بشود يا نه و اگر قرار بر تأمين مالي است، شرايط و نحوه آن چگونه است به اين موضوع بستگي دارد كه نتايج مالي برآورد شده به چه ميزان جذاب و متقاعد كننده مي‌باشد.
در تهيه برنامه مالي بايد موارد زير را تعيين كنيد:
- صورت‌هاي مالي و ترازنامه واقعي
- صورت‌هاي مالي سال‌هاي آتي
- ترازنامه‌هاي سال‌هاي آتي
- تحليل محاسبات و نقطه سر به سر
- كنترل هزينه
- و موارد مهم ديگر
هنگامي كه طرح كسب‌ و كارتان را آماده مي‌كنيد بايد برخي ملاحظات حياتي و مهم را در آن رعايت كنيد. در هر دو صورت شروع يك كسب‌ و كار جديد و يا تصميم‌گيري در مورد توسعه كسب‌ و كار موجود حتي اگر ايده كسب‌ و كار شما بسيار خوب نيز باشد، بدون سرمايه كافي احتمالاً موفق نخواهيد شد. پس ذخاير و منابع كافي نقدي را مشخص كنيد.
جريان‌هاي ورودي و خروجي نقدينگي را به داخل و خارج از شركت و اينكه چگونه نقدينگي لازم به منظور پوشش دادن هزينه‌هاي پرداختي فراهم مي‌شود را نشان دهيد.
منابع هزينه‌اي (هزينه‌‌هاي جاري و هزينه‌هاي ثابت) را مشخص كنيد. هر هزينه‌اي را كه به ذهنتان خطور مي‌كند، ثبت كنيد. حتي ايدة خود را براي چند نفر مطرح كنيد و نظر آن‌ها را در مورد هزينه‌هاي ساليانه جويا شويد.
بعد از آن بايد اطّلاعاتي از قبيل صورت درآمد ناشي از فروش، سود ناخالص، گردش وجوه نقدي را در طرح خود ارائه دهيد.
علاوه بر پيش‌نويس صورت درآمد، بودجه فروش را كه برآورد مقدار مورد انتظار فروش در يك ماه است را نيز تعيين كنيد.
صورت‌حساب ترازنامه را نيز براي طرحتان تهيه كنيد.
صورت‌حساب سود و زيان را كه سود‌دهي شما را در كسب دوره زماني مشخص و نيز تاثير ماليات بر كل بازدهي را نشان مي‌دهد، در طرح خود بياوريد.
نسبت‌هاي مالي هم از اطّلاعات موجود در صورتحساب سود و زيان و ترازنامه به دست مي‌آيد، كه بايد در طرحتان راجع به آن‌ها توضيحاتي ارائه دهيد. اين نسبت‌ها شامل نسبت‌هاي نقدينگي، كارآيي، سودآوري و نسبت‌هاي توان مالي است.
فراهم آوردن اين نسبت‌ها براي اهداف زير به كار مي‌روند:
• فراهم آوردن تصويري از سلامت مالي كسب‌ و كار از قبيل ارزيابي توانايي‌هاي ايجاد سود، پرداخت به موقع صورت‌حساب‌ها و استفاده مؤثر و مفيد از دارايي‌ها.
• مقايسه عملكرد كسب‌ و كارتان با ساير كسب‌ و كارهاي مشابه.
• بررسي تغييرات عملكردي كسب‌ و كارتان در طول دوره مشخصي از زمان.
همچنين نقطه سر به سر مالي كسب‌ و كارتان را مشخص كنيد و تعيين كنيد در چه زمان كسب‌ و كارتان به اين نقطه مي‌رسد؟ تعيين كنيد چند واحد بايد فروخته شود و يا به چه مقدار حجم فروش بايد دست يافت.
11- پيشنهادها
در قسمت آخر برنامه کسب و کارخود اگر پيشنهادي در زمينة:
- سرمايه مورد نياز
- نحوة جمع‌آوري سرمايه و اينكه آيا سرمايه قرار است از طريق فروش سهام عام، خاص و يا راه‌هاي ديگر مثل وام و... تأمين شود؛
- مصرف وجوه
- برگشت سرمايه‌گذاري و هر موضوع ديگري كه فكر مي‌كنيد به بهتر شدن طرحتان و جلب نظر سرمايه‌گذاران كمك خواهد كرد، ارائه دهيد.

12- ضمائم:
در بخش ضمائم مي‌توانيد به ارائه اطّلاعات تكميلي از جمله موارد زير بپردازيد:
- بروشورها، كاتالوگ‌ها و مدارك مربوط به توليد، محصول / خدمات
- ارزيابي دارايي‌ها
- سوابق و گزارش عملكرد مالي و گزارش بازرسان
- مدارك قانوني (براي مثال مدارك ثبت و تغييرات شركت)
- سوابق شغلي مديران
- تحقيقات بازار
- ساير اطّلاعات مهم و مرتبط
چگونه از طرحتان محافظت كنيد؟
زماني كه مي‌خواهيد طرح كسب‌ و كارتان را با دوستان و همكاران مطرح كنيد، اغلب اين نگراني وجود دارد كه مبادا ايده و فكر شما را به نام خود ثبت كرده و از آن به نفع خود سود ببرند، از آنجايي كه طرح‌ها، بحث جامع و فراگيري را شامل مي‌شوند اين نگراني قابل درك است.
اكثر اشخاصي كه از آن‌ها خواسته مي‌شود تا برنامه کسب و کاررا مرور كرده و درباره آن اظهار نظر كنند، معمولاً به دليل نسبت‌هاي خانوادگي و يا دوستي و يا به واسطة پرهيز از عذاب وجدان از سوء استفاده از برنامه کسب و کارشما دوري مي‌كنند ولي بايد به خاطر داشت موارد فراواني وجود دارد كه حتي يكي از اعضاي خانواده، دوستان يا همكاران تجاري به سوء استفاده از ايده و فكر متهم شده است. براي پيشگيري از بروز چنين حوادثي بهتر است اين كارها را انجام دهيد:
1- در ابتداي طرح و يا در قسمت معرفي طرح كسب‌ و كار، بيان كنيد كه اين گزارش محرمانه است و لذا هيچ‌كس حق برداشت از اين مطالب را نداشته مگر با اجازه كتبي صاحب طرح مورد نظر.
2- برنامه کسب و کاررا به صورت كامل ارائه نكنيد بلكه آن را مرحله به مرحله و در فاصله‌هاي زماني متناسب با پيشرفت مذاكرات و تصميمات طرفين معرفي نماييد و از ارائه مطالب كليدي و مهم آن پرهيز كنيد.
3- قبل از هر گونه اقدامي در جهت معرفي طرح، مراحل قانوني از قبيل ثبت و... را انجام دهيد.
4- كليه فعاليت‌هاي مربوط به ارائه طرح خود را مكتوب نماييد به عنوان مثال در هنگام ارائه طرح خود به مراكز مورد نظر براي جلب همكاري طي نامه‌اي رسمي و از طريق ثبت در دبيرخانه پيگيري و از آن‌ها رسيد دريافت نماييد.
نياز نيست از كساني كه قرار است نقش حرفه‌اي و اساسي در تشكيلات ايفا ‌كنند (از قبيل بانك يا سرمايه‌گذاران) خواسته شود تا كاربرگ عدم افشا را امضا كنند زيرا آن‌ها ممكن است آن را توهين به خود بدانند و در نتيجه پيشنهاد سرمايه‌گذاري را قبل از اينكه حتي برنامه کسب و کاررا بخوانند، رد كنند.
شما ضمن محافظت از طرح خود بايد بدانيد كه هميشه هم اينطور نيست كه ايده‌هايتان توسط يكي از خواننده‌ها دزديده شود، بايد بدانيد اخلاق حرفه‌اي مانع از ارتكاب مشاوران بيروني و يا سرمايه‌گذاران از اين كار مي‌شود.
نحوه تنظيم و ارائه طرح كسب‌ و كار
مسائلي وجود دارد كه در بهتر شدن برنامه کسب و کارشما اثر گذارند و بهتر است در نوشتن طرحتان به آن‌ها توجه كنيد.
• جلد و شيرازه‌بندي طرح تجاري باي



:: برچسب‌ها: اصول بازاریابی+ بازاریابی+استراتژی بازاریابی ,
:: بازدید از این مطلب : 225